Od 1 stycznia 2009 roku powstał obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla budynku oddawanego do użytku oraz dla budynku, lokalu mieszkalnego lub części takiego budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, podlegającemu zbyciu lub wynajmowi, oraz dla budynku, w którym w wyniku przebudowy lub remontu uległa zmianie charakterystyka energetyczna budynku. Obowiązek ten wynikał z prawa europejskiego zapisanego w dyrektywie 2002/91/WE. W polskim prawie został on wprowadzony poprzez nowelizację ustawy Prawo Budowlane, a od 2014 roku jest to ustawa o charakterystyce enregtycznej budynków, której kolejna nowelizacja wchodzi w życie 28 kwietnia 2023 roku. Świadectwo ważne jest przez okres 10-u lat, chyba że nastąpiła zmiana charakterystyki budynku w wyniku przebudowy lub remontu. Przepisy określały kto może sporządzać CE i dla jakich nieruchomości nie muszą być CE sporządzane.

Kupując lodówkę czy pralkę sprawdzamy, jaka jest jej klasa energetyczna – krótko mówiąc czy koszt użytkowania będzie wysoki, a związane z tym rachunki za prąd większe. Taka sama sytuacja jest ze zużyciem energii w domach – im starsze urządzenia i instalacje np. grzewcze oraz technologia jego budowy, tym większe nakłady energii, aby ogrzać dom. Tak można to wyjaśnić lakonicznie i w największym skrócie. 

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem, który określa wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb związanych z użytkowaniem budynku lub lokalu, czyli energii na potrzeby ogrzewania, przygotowania ciepłej wody, wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynków użyteczności publicznej również oświetlenia. Najbardziej widocznym w świadectwie jest wskaźnik EP, czyli wskaźnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Z uwagi na standardowe warunki brzegowe potrzebne do określenia tego wskaźnika (standardowe temperatury, dane klimatyczne, rodzaj paliwa wykorzystywany do wytworzenia energii na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej) z wartości tej nie można wnioskować o rzeczywistym zużyciu energii. Dla przeciętnego użytkownika ważny jest wskaźnik EK (energii końcowej). W praktyce EK określa ilość energii potrzebnej każdego roku do ogrzania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, a w budynkach z klimatyzacją do chłodzenia. Jeśli świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera nieprawdziwe informacje o wielkości energii wtedy jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego (o rękojmi za wady).

Niestety dla przeciętnego „Kowalskiego” świadectwa charakterystyki energetycznej (zwane potocznie certyfikatami energetycznymi „CE”) są mało czytelne w przeciwieństwie do oznaczeń na np. lodówkach i na pierwszy rzut oka niewiele mówią. 

Być może w ciągu kilku lat ulegnie to zmianie, ponieważ z zapowiedzi wynika, że w Polsce każdy budynek będzie miał swoją klasę (A-G) na wzór tych ze sprzętu AGD.

Jakie są realia wprowadzenia (ponad 14 lat temu) tych przepisów do polskiego systemu prawnego [ zobacz tutaj ]…?